Cholesterol: alles wat je moet weten

Inhoudsopgave

• Wat is cholesterol?
• Waarom is cholesterol controversieel?
• “Goed’ cholesterol vs. ‘slecht’ cholesterol
• Wat zijn gezonde cholesterolniveaus?
• Wat veroorzaakt een hoog cholesterolgehalte?
• Voedselkeuzes en cholesterol
• Hoe optimaliseer je je cholesterolgehalte?
• Koolhydraatarm, vetrijk dieet en cholesterol
• De conclusie over cholesterolwaarden

Cholesterol: het is een woord dat angst inboezemt bij gezondheidsbewuste mensen overal ter wereld.

Deze angst is echter niet wetenschappelijk onderbouwd. De waarheid is dat cholesterol in vrijwel elke cel in je lichaam zit en essentieel is voor elke vorm van dierlijk leven.

In deze gids kijken we naar wat de wetenschap zegt over cholesterol – zonder medische misinformatie of angstzaaierij.

Wat is cholesterol?

Cholesterol is een sterol lipide (vet) die essentieel is voor het leven van alle dieren, inclusief mensen. [1] Het is te vinden in vrijwel elke cel van je lichaam en zorgt voor een aantal van de belangrijkste fysiologische functies.

Cholesterol de feiten onder elkaar

• Cholesterol maakt deel uit van het fosfolipidemembraan van bijna alle lichaamscellen. Het is een integraal onderdeel van de celstructuur, vloeibaarheid en doorlaatbaarheid. [2]
• Myelinevorming | De myelineschede die zenuwcellen ‘beschermt’, is ook afhankelijk van cholesterol voor zijn structuur. [3]
• Cholesterol is nodig om het hormoon pregnenolon te maken, dat op zijn beurt cortisol, testosteron, progesteron, DHEA, oestrogeen, vitamine D3 en meer maakt. [4]
• Cholesterol wordt in je lever omgezet in galzuren, die je helpen bij het verteren van vetten en het absorberen van vetoplosbare vitamines zoals A, D, E en K2. [5]

Waar komt cholesterol vandaan? Slechts 20% van de cholesterol in je bloed is afkomstig van cholesterol uit je voeding – dus van wat je eet. Je lever maakt de rest. [6]

Voedingscholesterol, de basis

Voedingscholesterol zit vooral in dierlijk voedsel zoals vlees, eieren, schaaldieren, kaas en andere zuivelproducten. Orgaanvlees is ook erg rijk aan cholesterol.

Maar zelfs de rijkste voedselbronnen van cholesterol bevatten slechts sporen. Cholesterol wordt gemeten in milligrammen, niet in grammen, en het bevat geen calorieën.

Het cholesterol- en vetgehalte van een voedingsmiddel kunnen onverwachte relaties hebben. Bepaalde zuivelproducten zijn bijvoorbeeld hoog in vet en laag in cholesterol, terwijl veel schelpdieren hoog in cholesterol maar laag in vet zijn. [7]

Het cholesterol in vlees of eieren is meestal in veresterde vorm, wat betekent dat het niet altijd door je lichaam gebruikt kan worden. En in de gevallen waarin veresterd cholesterol wordt gebruikt, correleert dit niet vaak met een verhoogd serumcholesterolgehalte. Dat komt omdat het eten van meer cholesterol ervoor zorgt dat je lever minder cholesterol gaat produceren, wat resulteert in een algehele cholesterolhomeostase. [8]

Desondanks blijven controversiële richtlijnen om cholesterol te verlagen door er simpelweg minder van te eten bestaan.

Waarom is cholesterol controversieel?

Niet veel voedingsmiddelen worden zo verkeerd begrepen als cholesterol. Dit kan worden toegeschreven aan twee belangrijke factoren: gebrekkig initieel onderzoek en onnauwkeurige meetmethoden.

Verkeerd eerste onderzoek

De cholesterolcontroverse begon bijna 100 jaar geleden toen Russische wetenschappers cholesterol aan konijnen voerden en ontdekten dat ze atherosclerose ontwikkelden – de opbouw van plaques langs de binnenwanden van de slagaders. [9]

Deze bevinding maakte de weg vrij voor de reguliere geneeskunde om hoge cholesterol te identificeren als slecht voor het hart – maar het was voorbarig. Verdere studies ontdekten dat konijnen anders op cholesterol reageren dan veel andere dieren (waaronder mensen).

Toch ontwikkelen zelfs konijnen geen atherosclerose als hun dieet met veel cholesterol wordt aangevuld met schildklierhormoon, dat hen helpt bij de verwerking ervan. [10]

Halverwege de jaren 1930 werd algemeen aangenomen dat een hoog cholesterolgehalte werd veroorzaakt door hypothyreoïdie en niet door cholesterol uit de voeding. [11] De arts Broda Barnes had succes bij het behandelen van cholesterolproblemen met schildklier, waarbij hij niet veel meer gebruikte dan de lichaamstemperatuur van de patiënt! [12]

Een andere verstorende factor in deze vroege onderzoeken is de mogelijkheid dat het cholesterol dat ze gebruikten geoxideerd was. [13] Studies tonen aan dat het immuunsysteem geoxideerd cholesterol kan verwarren met bacteriën. Het immuunsysteem reageert door ontstekingscellen te sturen die de binnenkant van de slagaderwand beschadigen, wat kan leiden tot hartaandoeningen. [14]

Maar cholesterol uit gezonde dierlijke bronnen wordt niet geoxideerd. Dus deze eerste bevindingen zijn misschien nog minder overtuigend.

De wetenschap die hypercholesterolemie (hoog cholesterolgehalte) en hypothyreoïdie met elkaar verbond, was grotendeels vergeten tegen de tijd dat de productie van plantaardige olie begon op te lopen in de jaren 1950.

Er werd aangetoond dat plantaardige olie, net als veel andere semi-giftige stoffen, correleerde met een bescheiden verlaging van cholesterol. Deze ‘bevinding’ paste perfect in het opkomende medische verhaal dat een laag cholesterolgehalte goed was en een hoog cholesterolgehalte slecht. [15]

Met andere woorden, het consumentisme dreef de wetenschap – niet andersom. Uiteindelijk leidde een combinatie van duistere marketing en selectieve wetenschap ertoe dat mensen geloofden in het lage-cholesterol=goed verhaal. Dit verhaal brengt mensen vandaag de dag nog steeds in verwarring.

Onnauwkeurige meetmethoden

Zelfs als een hoog serumcholesterolgehalte schadelijk zou zijn, is de standaardmethode om iemands cholesterolgehalte te testen gevoelig voor fouten.

“Standaard cholesteroltests zijn grotendeels irrelevant”, zegt arts Peter Attia. “In plaats daarvan zou je een lipoproteïneanalyse met NMR-spectroscopie moeten laten doen.” [16] De rol van cholesterol in het lichaam is complex genoeg om even geavanceerde testmethoden te rechtvaardigen. Alles wat minder is dan deze methode kan misleidende resultaten opleveren.

Om het nog ingewikkelder te maken, varieert je cholesterolgehalte gedurende de dag, afhankelijk van energieschommelingen. Als je net een grote, vette maaltijd hebt gegeten, zal je serumcholesterol hoger zijn; als je aan intermittent fasting hebt gedaan, zal je cholesterol lager zijn. [17] Het tijdstip waarop je wordt getest maakt dus verschil.

“Goed’ cholesterol vs. ‘slecht’ cholesterol

Niet alle cholesterol is gelijk. Bepaalde soorten cholesterol zijn inderdaad zorgwekkend. Cholesterol kan zich niet door de bloedbaan verplaatsen zonder hulp van andere stoffen, dus roept het de hulp in van een van de twee lipoproteïnen: LDL en HDL.

“Slecht’ cholesterol: LDL

LDL (low-density lipoprotein) is het type cholesterol dat wordt aangeduid als “slecht” cholesterol.

De belangrijkste rol van LDL is het vervoeren van cholesterol en triglyceriden naar de cellen. Eenmaal afgeleverd, kunnen deze stoffen energie leveren en celschade herstellen. [18]

Recente wetenschap toont aan dat de belangrijkste cholesterolmarker het LDL-p, (LDL-deeltjesgetal) is. Dit getal beschrijft hoeveel LDL-deeltjes er in je bloedbaan rondzweven. [19]

Ondanks het belang van LDL-p, meten de meeste standaard bloedtesten alleen LDL-c, of hoeveel cholesterol je LDL-deeltjes met zich meedragen. Een andere belangrijke maatstaf is de relatie tussen je LDL-p en LDL-c waarden. Als LDL-p laag is, dan hoef je je waarschijnlijk geen zorgen te maken over je cardiovasculaire gezondheid – zelfs als LDL-c hoog is. [20]

Net zo belangrijk als het aantal LDL-deeltjes in je bloedbaan is hun functie. LDL hebben de neiging om cholesterol naar de verkeerde plek te pendelen, en dan kunnen de problemen beginnen. LDL’s die gedurende langere tijd cholesterol in slagaderwanden dumpen, kunnen atherosclerose, hartaandoeningen en andere problemen veroorzaken. [21]

Kortom, zelfs “slecht” cholesterol is niet inherent slecht. Het wordt meestal pas een probleem als het cholesterol naar de verkeerde plaatsen transporteert. Anders kan zelfs LDL bijdragen aan de steroïde synthese en celstructurering waar we het eerder over hadden.

“Goed’ cholesterol: HDL

HDL (high-density lipoproteïne) is het type cholesterol dat wordt aangeduid als “goed” cholesterol.

HDL is echter eigenlijk helemaal geen cholesterol. Het is een lipidedragend eiwit dat cholesterol door het hele lichaam transporteert. [22] Vergeleken met LDL lijkt HDL beter in staat om cholesterol rond te pendelen.

De belangrijkste rol van HDL is het verzamelen van overtollig cholesterol en het transporteren ervan naar de lever, waar het kan worden gerecycled of vernietigd. Dit voorkomt de ophoping van cholesterol in het bloed, waardoor cholesterol zich niet ophoopt in de bloedvaten en hartaandoeningen veroorzaakt. Onderzoekers noemen dit proces “cholesterol efflux”. [23]

HDL-deeltjes hebben ook ontstekingsremmende en stollingswerende eigenschappen. De combinatie van deze gunstige eigenschappen is de reden waarom HDL wordt geassocieerd met cardiovasculaire gezondheid. [24] HDL kan beschermen tegen LDL – maar, meer dan dat, het beschermt tegen daadwerkelijke cardiovasculaire problemen.

Wat zijn gezonde cholesterolwaarden?

Helaas hebben het foutieve eerste onderzoek en de onnauwkeurige meetmethoden die we eerder noemden een lange weg afgelegd om de cholesterolrichtlijnen te vormen die vandaag de dag nog steeds worden gebruikt.

Laten we, voordat we deze richtlijnen gaan bespreken, eerst eens kijken hoe cholesterolwaarden worden gekwantificeerd.

We meten cholesterol in milligrammen per deciliter (1/10e liter) bloed. Deze meeteenheid wordt aangeduid met mg/dL. Om het totale cholesterolgehalte van een persoon te bepalen, worden het HDL- en LDL-gehalte bij elkaar opgeteld.

Wat zijn gezonde cholesterolwaarden?

Hoewel het controversieel is, worden cholesterolwaarden in het bloed tussen 200 en 240 mg/dL van oudsher als ‘normaal’ beschouwd.

Maar bij oudere mensen worden veel hogere cholesterolwaarden in verband gebracht met een langere levensduur!

Een onderzoek uit 1989 onder oudere vrouwen toonde aan dat degenen met een cholesterolgehalte van meer dan 270 mg/dL het laagste sterftecijfer hadden. [25] Zelfs rondwormen leven langer als hun genen bewerkt zijn om meer cholesterol te produceren. [26]

Hoewel gen-editing methoden natuurlijk niet bewezen zijn, ondersteunt deze bevinding het beschermende, anti-stress effect van cholesterol. Het optimaliseren van het cholesterolgehalte kan het lichaam in staat stellen om de juiste hoeveelheden hormonen aan te maken, zoals cortisol en cortison, die een gezonde stressrespons mogelijk maken. [27]

Ondanks deze historische en wetenschappelijke precedenten beschouwen de meeste reguliere bronnen tegenwoordig een totaal cholesterolgehalte van minder dan 200 als ideaal. [28]

De aanbevelingen voor cholesterol opsplitsen

Om onder de 200 mg/dL totaal te blijven, zou LDL (“slecht” cholesterol) minder dan 110 mg/dL moeten zijn en HDL (“goed” cholesterol) onder de 90 moeten zijn.

Bij HDL is het echter belangrijk om niet te laag te gaan. Je HDL moet minstens 35 mg/dL zijn – het liefst hoger. Hoe meer HDL je hebt, hoe beter je beschermd bent tegen hartaandoeningen. Cardioloog John Higgins zegt dat de “sweet spot” voor HDL “tussen de 60 en 80 mg/dL ligt”. [29]

Andere mainstream aanbevelingen zijn: [30]

• LDL-cholesterol verlagen tot onder 190 mg/dL
• Het verhogen van HDL-cholesterol tot ~ 60 mg/dL
• Verlagen van totaal cholesterol tot onder 200 mg/dL
• Verlagen van triglyceriden tot onder 150 mg/dL

Wat veroorzaakt een hoog cholesterol?

Enkele risicofactoren voor een hoog LDL (“slecht” cholesterol) zijn:

• Hypothyreoïdie
• Slechte voedingskeuzes
• Inactiviteit
• Roken

Hypothyreoïdie

Om te begrijpen waarom een gezonde schildklier het cholesterolgehalte kan beïnvloeden, is het belangrijk om te begrijpen wat cholesterol uit de voeding wordt als het je lichaam binnenkomt.

Eerder hebben we gezegd dat cholesterol de voorloper, of bouwsteen, is voor de “steroïde hormonen”: pregnenolon, testosteron, progesteron, DHEA en oestrogeen.[31]

Deze omzettingen vinden plaats dankzij het schildklierhormoon van een persoon, dat cholesterol omzet in andere soorten hormonen in verschillende delen van het lichaam. [32] Een trage activiteit van de schildklier betekent dat steroïdhormonen niet snel genoeg worden aangemaakt, wat kan leiden tot een virtuele achterstand in cholesterol.

Voedselkeuzes en cholesterol

Sinds het beroemde (of beruchte) onderzoek uit 1958 van Ansel Keys naar zeven landen, zijn er verschillende voedingsaanbevelingen gedaan om te proberen het cholesterolgehalte te verbeteren. [33] De observationele studie van Keys vond een correlatie (maar geen oorzakelijk verband) tussen de inname van verzadigd vet en hartziekten.

In de afgelopen decennia hebben onderzoekers een meer verfijnd begrip van cholesterol ontwikkeld en betere onderzoeken bedacht om de relatie tussen voeding en cholesterol te testen.

Het verband tussen voeding en cholesterol, en hoe dit onze gezondheid beïnvloedt, is nog steeds een veelbesproken onderwerp binnen de reguliere voedingswetenschappelijke instellingen. De twee meest onderzochte voedingsfactoren zijn verzadigd vet en suiker.

Verzadigd vet en cholesterol

Decennialang is verzadigd vet gedemoniseerd omdat sommige onderzoeken een oorzakelijk verband aantoonden tussen verzadigd vet en een matige stijging van het LDL-cholesterol. [34] Deze bevindingen worden vaak gekoppeld aan andere onderzoeken die een oorzakelijk verband aantonen tussen LDL-cholesterol en coronaire hartziekten. [35]

Er zijn echter geen onderzoeken die overtuigend bewijs leveren voor een direct verband tussen verzadigd vet en hartaandoeningen.

Recenter onderzoek van hogere kwaliteit laat zien dat de effecten van verzadigd vet op hartaandoeningen veel gecompliceerder en genuanceerder zijn.

Dit vooruitzicht wordt benadrukt door een recente analyse van talrijke onderzoeken die leiden tot een verschuiving in de gangbare perceptie van verzadigd vet. Een rapport uit 2019 van 19 vooraanstaande onderzoekers concludeerde dat het wetenschappelijk bewijs de WHO-richtlijnen voor het verminderen van verzadigd vet in de voeding niet ondersteunt. [36]

Het rapport stelt dat deze richtlijnen het effect van de algemene richtlijnen op de incidentie van chronische ziekten en sterfte kunnen verzwakken. Vergelijkbare bevindingen worden geuit in een analyse uit 2020, gepubliceerd in het Journal of the American College of Cardiology. [37]

Uit deze onderzoeken blijkt dat er rekening moet worden gehouden met factoren zoals de bronnen van verzadigd vet in voedingsmiddelen (krijg je het van een biefstuk of van een koekje vol met suiker?), de individuele reacties op de inname van verzadigd vet en de algemene veranderingen in het dieet in relatie tot de toename van de inname van verzadigd vet.

Suiker en cholesterol

De gemiddelde Amerikaan eet het equivalent van ongeveer 26 theelepels toegevoegde suiker per dag. Dat is bijna 3 keer zoveel als de recente richtlijnen ter preventie van hartaandoeningen. [38]

En dan hebben we het nog niet eens over de koolhydraten (die allemaal worden afgebroken tot eenvoudige suikers die de bloedsuikerspiegel doen stijgen) die we binnenkrijgen uit fruit, granen en alle andere groenten.

Onderzoekers weten al lang dat een teveel aan koolhydraten bijdraagt aan obesitas, diabetes en andere aandoeningen die verband houden met hartaandoeningen. En recent onderzoek legt een verband tussen een teveel aan koolhydraten en ongezonde cholesterol- en triglyceridenwaarden en een verhoogde cardiovasculaire mortaliteit. [39]

In het onderzoek hadden mensen die de meeste toegevoegde suiker consumeerden de laagste HDL, of goede cholesterol, de hoogste triglyceridenwaarden in het bloed en de grootste kans om te sterven aan hart- en vaatziekten.

Deelnemers die de minste suiker aten, hadden de hoogste HDL-waarden en de laagste triglyceridenwaarden.

Een ander onderzoek uit 2010 analyseerde 6.113 volwassenen die deelnamen aan de grote, lopende National Health and Nutrition [40] Examination Survey.

Het onderzoek toonde aan dat hoe meer suiker deelnemers aten, hoe lager hun HDL en hoe hoger hun triglyceriden. En vergeleken met mensen die de minste suiker aten, hadden mensen die de meeste suiker aten drie keer zoveel kans op lage HDL-waarden. [41]

De auteurs van het onderzoek brengen de toegevoegde suiker in verband met een toename van bewerkte voedingsmiddelen, die ook veel ander voedsel bevatten dat negatieve effecten heeft op het cholesterolgehalte – transvetten.

Transvetten verhogen LDL namelijk veel meer dan verzadigde vetten doen. [42] Sterk meervoudig onverzadigde vetten (die in veel plantaardige oliën zitten) kunnen ook meer bijdragen aan een hoog cholesterolgehalte dan oorspronkelijk werd gedacht, omdat hun cholesterolgehalte gemakkelijk oxideert tot schadelijke bijproducten. [43]

Inactiviteit

Chronisch zitten en gebrek aan beweging kunnen ook negatieve effecten hebben op je cholesterolspiegel. Zelfs een paar dagen inactiviteit kan resulteren in een hoger LDL. [44]

Gelukkig kan lichaamsbeweging helpen. Uit een onderzoek bleek dat sporters een hoger HDL-cholesterol (“goed” cholesterol) hebben dan hun inactieve tegenhangers. [45] Dat is nog een reden om te gaan wandelen als je dat nog niet hebt gedaan. En als je op zoek bent naar meer bewuste beweging met weinig impact, is yoga een geweldige oefening om te ontdekken.

Roken

De kankerverwekkende chemicaliën in rook kunnen je bloed na verloop van tijd dikker en minder soepel maken. Roken kan ook je bloeddruk verhogen en de kwetsbare binnenbekleding van je slagaders beschadigen.

Al deze schade maakt het moeilijker voor cholesterol om naar de juiste plekken te worden vervoerd. Misschien is het niet verrassend dat roken je HDL-cholesterol verlaagt en je LDL-cholesterol verhoogt. [46] Dit effect is het meest uitgesproken bij vrouwen. [47]

Kan een hoog cholesterolgehalte goed voor je zijn?

Cholesterol zit in veel voedzaam voedsel, wordt van nature in grote hoeveelheden door ons lichaam geproduceerd, door onze schildklieren verwerkt tot cruciale hormonen en is sterk gecorreleerd met een verbeterde geestelijke gezondheid en een lang leven. [48] [49]

Dit roept de vraag op: Zouden hoge serumcholesterolwaarden beschermend kunnen zijn, en zouden ze een van de instrumenten van het lichaam kunnen zijn die het gebruikt om zich tegen schade te beschermen?

Sommige deskundigen denken van wel. En er is steeds meer onderzoek dat deze vraag onderzoekt. Uit een onderzoek onder gezonde jonge vrouwen bleek dat vrouwen met een laag cholesterolgehalte vaker depressief en angstig waren. [50] De onderzoekers van de studie theoretiseerden dat overeenkomstig lage niveaus van vitamine D, het “zonnehormoon”, hiervoor verantwoordelijk zouden kunnen zijn.

Cholesterol kan ook andere facetten van de geestelijke gezondheid verbeteren. Het Framingham hartonderzoek, waarbij 1948 mensen werden onderzocht, ontdekte dat mensen met cholesterolwaarden in het ‘ideale’ bereik onder de 200 iets lagere “verbale vloeiendheid, aandacht/concentratie, abstract redeneren en een samengestelde score die meerdere cognitieve domeinen meet” hebben dan mensen met een ‘hoog’ cholesterolgehalte. [51]

Andere onderzoeken benadrukken een verband tussen cholesterol en cognitieve functie, waaruit blijkt dat cholesterol neurale groei en plasticiteit kan bevorderen. [52]

Deze bevindingen brengen ons bij een verrassende mogelijkheid: in plaats van de oorzaak te zijn van gezondheidsproblemen, kan een hoog cholesterolgehalte een beschermende, symptomatische reactie zijn op problemen zoals hypothyreoïdie en obesitas.

Hoe optimaliseer je je cholesterolgehalte?

Het is vaak heel eenvoudig om je cholesterolwaarden terug te brengen naar het ideale bereik van 200-270 mg/dL, ongeacht of ze nu te hoog of te laag zijn. We zullen ons richten op vier van de meest elementaire manieren waarop je je cholesterol kunt optimaliseren:

• Schildkliergezondheid
• Gewichtsverlies
• Lichaamsbeweging
• Gezonde vetten

Schildklier gezond

Deze methode is belangrijk, maar kan een uitdaging zijn omdat er meestal medische begeleiding nodig is. Als je de kenmerkende tekenen van hypothyreoïdie vertoont – waaronder een lage lichaamstemperatuur, koude ledematen, vocht vasthouden, gewichtstoename, een hoog cholesterolgehalte en zelfs artritis – kun je je arts vragen om je schildklier te laten controleren. [53]

De mogelijkheid van subklinische hypothyreoïdie moet ook niet worden verwaarloosd. Om de gezondheid van je schildklier te bevorderen, kun je overwegen om jodium te eten (zeevruchten en zout zijn twee geweldige bronnen) en om bewerkte meervoudig onverzadigde vetten te vermijden. [54] [55]

Gewichtsverlies

Uit een onderzoek van de American Diabetes Association is gebleken dat gewichtsverlies verschillende gunstige effecten heeft op het cholesterol. Gewichtsverlies kan de afbraak van slechte cholesterol verhogen en een spaarzaam effect hebben op goede cholesterol, wat resulteert in een veel beter lipidenprofiel. [56]

Een ander onderzoek toonde aan dat de verlaagde bloeddruk en het verlaagde cholesterolgehalte bij gewichtsverlies nauw met elkaar samenhingen. De patiënten in dit onderzoek verlaagden hun cholesterol met wel 45 mg/dL terwijl ze afvielen en hun gezondheid verbeterde. [57]

Bewegen

Een half uur lichaamsbeweging per dag kan je HDL-cholesterol verhogen en je LDL-cholesterol verlagen. [58] Sommige onderzoeken hebben aangetoond dat de gunstige invloed van lichaamsbeweging op het cholesterolgehalte steeds duidelijker wordt naarmate je ouder wordt, omdat lichaamsbeweging het cholesterol meer verlaagt bij mensen boven de 60 jaar. [59]

Zachte oefeningen zoals yoga en pilates kunnen het beste zijn omdat ze cholesterolverlagend werken in een stressvrije vorm. Wandelen, fietsen en tennis zijn ook goed – zolang je er maar plezier aan beleeft!

Gezonde vetten eten

Als de gemiddelde persoon denkt aan voedingsvetten die gezond zijn voor het hart, dan ziet hij misschien een beeld voor zich van plantaardige oliën die rijk zijn aan meervoudig onverzadigde vetten. Maar helaas is dit niet minder waar.

Verzadigd vet lijkt meer te beschermen tegen hartaandoeningen dan onverzadigd vet, ondanks de mogelijke effecten op het cholesterolgehalte. In 2014 vond de Japan Collaborative Cohort Study een omgekeerde relatie tussen de inname van verzadigd vet en cardiovasculaire problemen. [60]

Vooraanstaand voedingsonderzoeker Mary Enig bevestigt dat het vermijden van verzadigd vet de zaken alleen maar erger kan maken. “Als je voedingsmiddelen vermijdt die verzadigd vet en cholesterol bevatten, ontneem je niet alleen je lichaam vitale voedingsstoffen, maar de voedingsmiddelen die je ter vervanging eet, bevatten veel componenten – meervoudig onverzadigde oliën, transvetzuren, geraffineerde suiker – die in verband worden gebracht met een verhoogd aantal hartaandoeningen,” legt ze uit. [61]

Dit concept leidt ons naar wat misschien wel de beste manier is om cholesterol te optimaliseren: een vetrijk, koolhydraatarm keto-dieet.

Koolhydraatarm, vetrijk dieet en cholesterol

Het eten van een koolhydraatarm, vetrijk dieet betekent bijna altijd het eten van voedsel met een hoog cholesterolgehalte, zoals eieren, spek (of beter nog, verse buikspek), volvette zuivel en orgaanvlees.

Hoewel het misschien klinkt als een gezond verstand dat het eten van een vetrijk koolhydraatarm dieet vol met cholesterolrijk voedsel het cholesterolgehalte in het bloed zou verhogen, is dat niet de manier waarop het in werkelijkheid werkt.

Zoals we eerder hebben besproken, reguleert het lichaam het cholesterolgehalte in je bloed door te controleren hoeveel cholesterol het aanmaakt.

Als je meer cholesterol eet, maakt je lichaam minder aan en omgekeerd. Vanwege dit regulerende vermogen tonen onderzoeken aan dat voedingsmiddelen met veel cholesterol in de voeding bij de meeste mensen weinig invloed hebben op het cholesterolgehalte in het bloed. [62] [63] [64] [65]

Bij de meeste mensen die een vetrijk dieet met weinig koolhydraten volgen, is er een lichte stijging van het algehele cholesterol door een stijging van het hartgezonde HDL. De concentratie van slechte LDL-deeltjes neemt af (LDL-P). En de grootte van LDL-cholesteroldeeltjes neemt toe – allemaal positieve markers voor cardiovasculaire gezondheid. [66]

Tegelijkertijd nemen de gevaarlijke VLDL-cholesterolconcentraties in het bloed over het algemeen ook af. Als je het bewijs afweegt, wegen voor de meeste mensen de voordelen van HFLC-diëten op het cholesterolgehalte zwaarder dan de nadelen [67].

De conclusie over cholesterolwaarden

Cholesterol is een essentiële stof die het leven van alle dieren, inclusief mensen, in stand houdt.

Als we het bewijsmateriaal bekijken, wordt het duidelijk dat cholesterol niet de volksvijand is die de medische wereld ooit dacht dat het was.

Cholesterol uit de voeding heeft weinig tot geen effect op het cholesterolgehalte in het bloed. Bovendien kan een hoog cholesterolgehalte een symptoom zijn van andere chronische gezondheidsproblemen zoals hypothyreoïdie, hormonale onevenwichtigheden, obesitas en nog veel meer.

Anderzijds heeft recenter onderzoek een oorzakelijk verband ontdekt tussen koolhydraten in de voeding en ongezonde cholesterolwaarden bij mensen.

Een dieet dat rijk is aan hele voedingsmiddelen die van nature veel cholesterol bevatten en weinig toegevoegde suikers en andere koolhydraten, beschermt waarschijnlijk tegen gezondheidsproblemen die samenhangen met een ongezond cholesterolgehalte.